P A L L I A T I E F   E N  S T E R V E N S B E G E L E I D I N G

Wat als je kind niet meer beter kan worden en jullie te horen krijgen dat jullie kind uiteindelijk komt te overlijden? Waarschijnlijk hebben jullie een periode gehad van zware behandelingen met de grootste hoop dat jullie kind beter zou worden. Wat is het ontzettend zwaar als ondanks alles die hoop definitief weg valt. In deze periode valt er tegelijkertijd zoveel te zeggen en aan de andere kant zo ontzettend weinig. Allereerst wensen wij jullie heel veel licht, liefde en sterkte. Onderstaand staan tips die jullie misschien houvast kunnen geven, het allerbelangrijkste hierin is volg je hart en vertrouw daarop. Misschien staan er dingen bij die bij je passen en wellicht ook dingen die helemaal niet bij je passen. Neem mee wat goed voelt, laat liggen wat niet bij je hoort.

Eerlijkheid
Kinderen hebben ook, en misschien wel juist, in deze fase behoefte aan eerlijkheid, hoe ongelofelijk pijnlijk dit ook is. Niemand wil zijn kind vertellen dat het niet meer beter wordt en uiteindelijk gaat overlijden. Toch weet men uit ervaring dat kinderen het juist nodig hebben dat dit bespreekbaar is. Stel je eens voor hoe eenzaam het is als jouw kind voelt dat hij/zij niet meer beter wordt, maar besluit om daar niet over te praten omdat hij/zij voelt dat dit niet bespreekbaar is en te pijnlijk voor jullie. Dus vertel eerlijk wat er aan de hand is, dit hoeft echt niet in 1 keer en kan in stapjes. Kijk ook wat jullie kind echt snapt, misschien is niet meer beter worden voor hem of haar niet verbonden met het besef dat het uiteindelijk gaat overlijden. Mocht je kind nog heel klein zijn dan kun je ook in boekvorm, of spelenderwijs met knuffels of ander materiaal, dingen uitleggen. Ook aan de andere kinderen in het gezin is het belangrijk dat alles wordt verteld en uitgelegd aangepast op hun leeftijd. Een rouwtherapeut kan meedenken wat passend is voor jullie en jullie hierin ondersteunen.

Luister werkelijk naar je kind, van hart tot hart en van ziel tot ziel
Wat heeft jouw kind werkelijk nodig? Is dat hetzelfde als wat jij denkt of is het misschien wel iets heel anders? Voel wat vanuit je eigen pijn komt en wat echt van jouw kind is.

Blijf zolang mogelijk de dingen doen die normaal zijn voor het kind en houd structuur, dit geeft houvast
Soms denk je als volwassene dat er bij weinig perspectief en vooruitzicht, het beter is om alle dagelijkse dingen los te laten en de structuur en regels te laten vieren. Kinderen hebben het echter nodig dat ze zo lang mogelijk de dingen kunnen doen die normaal zijn. Daar horen ook structuur, regels en regelmaat bij. Kinderen leven in het hier en nu. Dit kan betekenen dat jouw kind misschien gewoon naar school wil, toetsen maken en leren, ook al bedenk jij misschien dat het helemaal geen zin meer heeft. Kinderen leven hun leven tot de laatste dag dat ze dat kunnen.

Doe daarnaast de dingen die jouw kind of jullie als gezin echt graag willen doen

Je wordt gesteund vanuit de lichtwereld
Het kan voor jouw kind en misschien nog wel meer voor jezelf als ouder ondersteunend zijn als je weet dat er voor je gezorgd wordt vanuit de lichtwereld. Uiteindelijk zijn wij allemaal lichtwezens, geïncarneerd in een menselijk lichaam. Dit geldt voor onszelf, maar zeker ook voor onze kinderen. We komen uit de lichtwereld en gaan daar ook weer naar terug na onze dood. Er zijn engelen, opgestegen Meesters, overleden dierbaren, die jouw kind helpen, soms is dit voelbaar, soms niet, maar vertrouw erop dat het zo is. Je bent niet alleen en jouw kind ook niet, nooit.

De fases waar stervenden doorheen gaan zijn ontkenning, agressie, depressie en overgave
Soms worden fases overgeslagen en het is niet gezegd dat elke fase wordt doorleefd of in deze volgorde. Toch kan het houvast geven als je weet dat het normaal is dat jouw kind een periode helemaal niks wil weten van het feit dat hij/zij uiteindelijk komt te overlijden, net doet of er niks aan de hand is, er niet over wil praten, opeens heel boos is, heel verdrietig en neerslachtig of zich juist overgeeft aan dat wat er is. Volg je kind hierin, blijf bij je hart, het heeft niks met jou te maken maar met zijn/haar proces van loslaten. En dat loslaten is zowel voor jou als ouder, als voor jullie kind ontzettend moeilijk. Je geliefden loslaten gaat niet vanzelf.

Ritmische inwrijving
Er zijn stervensbegeleiders die gespecialiseerd zijn in een ritmische inwrijving. Dit is een zachte massage, waardoor pijn verzacht kan worden. Jij als ouder kan dit ook prima zelf doen, volg je gevoel en je hart, je weet zelf wat je moet doen.

Stervenden zijn gevoeliger voor indrukken en sferen
Alles wat er gebeurt rondom een stervende, alle indrukken, gesprekken, emoties van anderen. Het komt heel erg bij ze binnen, ook als het lijkt dat je kind niet meer aanspreekbaar is. Juist dan is rust heel belangrijk.

Sprookjes vertellen kunnen helpend en helend zijn
In sprookjes zitten vaak diepere betekenissen over het leven en de dood, voor kinderen kan het fijn zijn om sprookjes te horen. Ook de sprookjesmeditaties van Marnieta Viegas kunnen je misschien helpen.

Behouden en laten gaan, 2 stromen
Als ouder ben je gericht op het behouden en veilig laten zijn van je kinderen. Dit betekent dat je er alles aan doet om ze goed te verzorgen, goed te laten eten, medicijnen te geven en meer. Juist in de terminale fase en wellicht al eerder moet je je kind los gaan laten. Dit zijn 2 stromen die tegen elkaar in gaan. Hierdoor kan het zijn dat jij of je partner zo ontzettend graag wil dat jullie kind nog wat eet, toch zijn medicatie neemt, toch nog een chemokuur krijgt, alles om je kind te behouden. Dit kan voor frustraties en onbegrip tussen ouders zorgen. Want van waaruit maak je de verbinding, behouden of laten gaan? Probeer hierin altijd te beseffen dat het zo begrijpelijk is dat jullie je kind willen behouden, maar vooral ook te bedenken of wat je doet de levenskwaliteit van jullie kind ten goede komt. Ook in de medische wereld is dit een dilemma, artsen zullen ook alles doen om een kind te behouden. Toch is het belangrijk om het leven van jullie kind centraal te stellen, wat is echt helpend, wat heeft jullie kind nodig en wat is zijn of haar diepste wens. Dat kan wel eens iets anders zijn dan je denkt.